Lịch sử triều đại Joseon (1392 – 1910) – triều đại ở đầu cuối của bán đảo Hàn
Qua gần 5000 năm dựng nước cùng giữ nước, cả thế giới biết đến hàn quốc là một giang sơn có bề dày lịch sử. Trải qua biết bao dịch chuyển thăng trầm nhưng đất nước này vẫn luôn luôn giữ được một nét văn hóa truyền thống riêng biệt. Văn hóa Hàn Quốc đã bao gồm nhiều biến đổi theo từng triều đại. Tuy nhiên triều đại Joseon trong khi là có tác động lớn nhất. Với đồng thời còn lưu lại nhiều văn hóa truyền thống tới thời nay nhất. Hãy thuộc tnmthcm.edu.vn tìm hiểu lịch sử của triều đại lâu năm nhất bán đảo Hàn này cũng như khám phá một vài nét vượt trội trong thời Joseon nhé.
Bạn đang xem: Thời đại joseon hàn quốc
NỘI DUNG CHÍNH
III. Những nghi lễ và quý giá của Nho giáoVII. Hầu như điều chưa chắc chắn về triều đại Joseon
I. Ra đời triều đại Joseon (조선)
Cuối cụ kỷ 14, triều đại Goryeo lung lay. Trung Quốc xuất hiện thêm triều công ty Minh, triều đình hoàng gia Goryeo tạo thành 2 phe: phe của tướng Lee (ủng hộ bên Minh) cùng phe của tướng Choe. Năm 1388, sứ giả công ty Minh mang lại Geryeo, yêu mong trao lại phần bờ cõi phía Bắc cũ. Bởi vì đó, tướng tá Choe lên kế hoạch tấn công bán đảo Liêu Đông. Tướng Lee được chọn làm lãnh đạo cuộc chiến, nhưng ông sẽ nổi dẩy và đề xướng cuộc nổi dậy lật độ vua Woo để ủng hộ cho con trai của vua là Chang. Tuy nhiên, sau đây tướng Lee đang giết chết cả vua Woo với Chang, rồi chuyển Lee (vua Gongyang – Goryeo) lên ngai vàng vàng.
Đến năm 1392, tướng mạo Lee sẽ phế truất vua Gongyang, ra đời nên triều đại Joseon, kết thúc 500 năm trường thọ của triều đại Goryeo. Năm 1394, ông đồng ý dời đô từ bỏ Gaeseong về Hanyang. Triều đại Joseon kéo dài thêm hơn 500 năm từ 1392 mang đến 1910. Lee Seong-gye đã thiết kế nhà nước Joseon dựa trên các nguyên tắc của Nho giáo mới làm tư tưởng thống trị, thay thế sửa chữa cho Phật giáo từ nhiều thế kỷ trước. Và đó là triều đại ở đầu cuối của hàn quốc và là triều đại Nho giáo vắt quyền thọ nhất.
Joseon được biết sự thay đổi hoàn toàn và đã được nhà cố kỉnh quyền ưng ý để bắt đầu một triều đại mới. Cái tên Joseon dịch ra tức là “Bình minh tươi mới”.
II. Các đời vua triều đại Joseon
| STT | Hiệu | Tên riêng | Thời gian trên vị |
| 1 | Thái tổ (Taejo) | Lý Thành Quế (Lee Seong-gye | 이성계) | 1392–1398 |
| 2 | Định Tông (Jeonjong) | Lý Phương quả (Lee Bang-gwa | 이방과) | 1398–1400 |
| 3 | Thái Tông (Taejong) | Lý Phương Viễn (Lee Bang-won | 이방원) | 1400–1418 |
| 4 | Thế Tông (Sejong) | Lý chế tạo (Lee vị | 이도) | 1418–1450 |
| 5 | Văn Tông (Munjong) | Lý phía (Lee Hyang | 이향) | 1450–1452 |
| 6 | Đoan Tông (Danjong) | Lý Hoằng Vĩ (Lee Hong-wi | 이홍위) | 1452–1455 |
| 7 | Thế Tổ (Sejo) | Lý Nhu (Lee Yu | 이유) | 1455–1468 |
| 8 | Duệ Tông (Yejong) | Lý Hoảng (Lee Gwang | 이광) | 1468–1469 |
| 9 | Thành Tông (Seongjong) | Lý thị trấn (Lee Hyeol | 이혈) | 1469–1494 |
| 10 | Yên tô Quân (Yeonsangun) | Lý Long (Lee Yung | 이융) | 1494–1506 |
| 11 | Trung Tông (Jungjong) | Lý Dịch (Lee Yeok | 이역) | 1506–1544 |
| 12 | Nhân Tông (Injong) | Lý Hạo (Lee Ho | 이호) | 1544–1545 |
| 13 | Minh Tông (Myeongjong) | Lý hoàn (Lee Hwan | 이환) | 1545–1567 |
| 14 | Tuyên Tổ (Seonjo) | Lý Diên (Lee Yeon | 이연) | 1567–1608 |
| 15 | Quang thủy quân (Gwanghaegun) | Lý Hồn (Lee Hon | 이혼) | 1608–1623 |
| 16 | Nhân Tổ (Injo) | Lý Tông (Lee Jong | 이종) | 1623–1649 |
| 17 | Hiếu Tông (Hyojong) | Lý Hạo (Lee Ho | 이호) | 1649–1659 |
| 18 | Hiển Tông (Hyeonjong) | Lý Bôn (Lee Yeon | 이연) | 1659–1674 |
| 19 | Túc Tông (Sukjong) | Lý Đôn (Lee Sun | 이순) | 1674–1720 |
| 20 | Cảnh Tông (Gyeongjong) | Lý Quân (Lee Yun | 이윤) | 1720–1724 |
| 21 | Anh Tổ (Yeongjo) | Lý Khâm (Lee Geum | 이금) | 1724–1776 |
| 22 | Chính Tổ (Jeongjo) | Lý Toán (Lee San | 이산) | 1776–1800 |
| 23 | Thuần Tổ (Sunjo) | Lý Công (Lee Gong | 이공) | 1800–1834 |
| 24 | Hiến Tông (Hyeonjong) | Lý Hoán (Lee Hwan | 이환) | 1834–1849 |
| 25 | Triết Tông (Cheoljong) | Lý Biện (Lee Byeon | 이변) | 1849–1863 |
| 26 | Cao Tông (Gojong) | Lý Mệnh Phúc (Lee Myeong-bok | 이명복) | 1863–1907 |
| 27 | Thuần Tông (Sunjong) | Lý Thác (Lee Cheok | 이척) | 1907–1910 |
Vua Sejong – người tạo ra bảng chữ cái Hangeul
III. Các nghi lễ và cực hiếm của Nho giáo
Với Nho giáo, lòng hiếu hạnh là một truyền thống lịch sử để nhỏ cháu tôn trọng thánh sư và bạn lớn trong gia đình. Theo thôn hội xưa, là một vị vua trị vì đất nước, bài toán thực thi các nghi lễ tiên tổ là vô cùng quan trọng trong cuộc sống đời thường thời Joseon. Những linh mục pháp môn sư Hàn Quốc và những giáo sĩ Phật giáo trong vô số nhiều thế kỷ đã triển khai truyền thống này. Dân chúng cũng tiếp nhận Nho giáo để áp dụng vào trong đời sống hàng ngày. Điển ngoài ra các lễ nghĩ hình thức “Tam cương cứng ngũ thường”.
Ba cưng cửng lĩnh
Quân vi thần cương: Quân cùng với thầnPhụ vi tử cương: cha với conPhu vi thê cương: vk với chồngNgười trên (quân, phu, phụ) buộc phải chăm sóc, bảo vệ, bao dung bạn dưới (thần, thê, tử). Còn người dưới đề xuất kính nhường, yêu thương thương, phục tùng với biết ơn fan trên.Năm điều về nhân luân (luân lý)
Quân thần hữu nghĩa: Vua tôi bao gồm cái nghĩaPhụ tử hữu thân: phụ thân con bao gồm tình thânPhu phụ hữu biệt: Vợ ck có sự không giống biệtTrường ấu hữu tự: Huynh trưởng và trẻ em có biệt lập tự bên trên dướiBằng hữu hữu tín: anh em thành thật tin tưởng nhau
Tam cưng cửng ngũ thường tuy dần đổi khác theo từng thời đại tuy thế vẫn tác động nhiều đến hàn quốc ngày nay. Văn hóa kính trên dường dưới luôn luôn được người dân hàn quốc coi trọng và chỉ dạy lại cho con cháu.
Ví dụ: văn hóa người con trẻ kính trọng bạn già. Lúc lên xe buýt thì nhịn nhường chỗ cho tất cả những người già cũng là bắt nguồn từ tư tưởng đạo nho “tam cương cứng ngũ thường” của thời đại Joseon.
Xem thêm: Tổng Hợp Những Thực Phẩm Kỵ Nhau Tuyệt Đối Không Nên Kết Hợp
IV. Buôn bản hội triều đại Joseon
Từ thời đại Joseon đã mày mò ra các hình thức làm đẹp nhất cho thanh nữ nhưng vẫn phải tuân thủ các nguyên tắc Nho giáo mới thể hiện ở tầng lớp thượng lưu. Trong khi phần lớn các tầng lớp làng mạc hội khác dựa vào sự di truyền. Những quan chức chính quyền được đảm bảo an toàn vị trí của mình thông qua các kỳ thi của triều đình dựa trên giáo lý Nho giáo. Một trong những hậu quả của điều này là việc phân biệt nam nữ ngày càng béo giữa. Phụ nữ của thời đại này bị coi nhẹ, không tồn tại tiếng nói, luôn phải ở trong nhà phục vụ gia đình và chú tâm con cái.
Trong đầy đủ lần cải tân tiếp theo để liên tưởng các nghiên cứu Nho giáo, đã mở ra “Hangeul” vào thời điểm năm 1446. Hangeul chất nhận được các tác phẩm kinh điển của trung quốc được dịch sang ngôn ngữ Triều Tiên. Phát minh sáng tạo mới này có tác rượu cồn sâu rộng hơn bằng phương pháp cho phép tất cả các member trong làng mạc hội (kể cả những người không tham gia giáo dục và đào tạo tiếng china cổ điển) rất có thể đọc với viết. Hangeul tức thì lập tức tạo thành một loạt các hoạt động mới, phổ cập là viết thư cá nhân.
V. Sự tiếp nối và những đổi khác trong Phật giáo
Phật giáo vốn là thành trì đạo đức với tôn giáo của các triều đại hàn quốc trước đây. Tuy nhiên với nghi thức nhà nước Nho giáo, Phật giáo đã biết thành giáng xuống một phạm vi riêng rẽ tư sâu sắc hơn về sự thờ phụng cá thể giữa những thành viên của triều đình và xã hội khi nói đến vấn đề của cuộc sống. Các đối tượng sùng đạo đã làm được ủy thác để hỗ trợ các yêu cầu nguyện cầu cho một cuộc sống đời thường lâu dài, mạnh bạo và ước muốn tái sinh thành công xuất sắc ở thế giới bên kia. Nhưng với nghĩa vụ sinh bé trai, phụ nữ của triều đình với xã hội Joseon trở thành những người ủng hộ trung thành với chủ nhất.
VI. Khu vực lăng tẩm triều đại Joseon
Lăng tẩm hoàng phái Joseon là khu chiêu tập cổ, nơi mai táng của hoàng phái trong 25 đời vua, được xây dựng từ thời điểm năm 1408 mang đến 1966. Khu lăng tẩm này đã làm được UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa thế giới” vào năm 2009. Hoàng lăng Joseon được phân chia thành 2 khu: quần thể Neung (능 – 陵) bao hàm mộ của Vua, vương hậu và những người dân được truy hỏi thành vua, vương hậu và khu Won (원, 園) là địa điểm yên nghỉ của Thái tử, hoàng thái tử phi,… tổng số có 40 ngôi chiêu mộ khu Neung và 13 ngôi mộ khu Won. Đây là quần thể còn được bảo toàn nói chung nhất cho đến bây giờ.
Nguyên tắc sản xuất lăng mộ phụ thuộc phong thủy với tiêu chuẩn Tôn giáo. Qui định cơ phiên bản là “bối đánh lâm thủy” – phía sau bao gồm núi, phía đằng trước có làn nước chảy. Hệ thống lăng tẩm này cũng như những lễ nghi, miêu tả chữ “Trung” cùng chữ “Hiếu” vào Nho giáo. Bên cạnh lăng mộ, còn tồn tại các tượng phật điêu khắc mang ý nghĩa bảo đảm an toàn cho khu vực an nghỉ của các thành viên Hoàng tộc. Đặc biệt, chỉ quanh mộ vua mới bao gồm tượng đá binh sỹ – biểu tượng quyền lực của một vị hoàng đế.
VII. Số đông điều chưa biết về triều đại Joseon
Mặc dù hứng chịu số đông cuộc tấn công từ nước ngoài quốc, triều đại Joseon vẫn sống thọ ổn định qua không ít thế kỉ. Triều đại này cũng tự bảo đảm an toàn mình bằng những chế độ đối ngoại cô lập. Mặc dù nhiên, vào thời điểm cuối thế kỷ XIX, hàn quốc buộc yêu cầu mở các hải cảng của bản thân để giao dịch.
Việc ra mắt nhiếp ảnh và giáo dục đào tạo trong nỗ lực hiện đại hóa giáo dục của nước hàn vào năm 1897 đã mang đến những biến đổi về phong thái trong thẩm mỹ (từ sự hào hoa ở trong nhà vua, triều đình mang lại đến ảnh hưởng của họ so với phần sót lại của xóm hội Joseon, từ sự biểu thị của các cá nhân đến việc thực hành thực tế thờ cúng tiên sư và Phật giáo). “Chính trị tác động đến nghệ thuật”. Cơ chế của bên nước được những quan chức trước tiên của Joseon trình làng đã tạo thành ra thành phầm nghệ thuật mới cân xứng với yêu cầu của triều đại mới. Phần lớn được tạo thành bởi những nghệ nhân và nghệ sĩ triều đình vô danh.
Trong thời đại Joseon, văn hóa, công nghệ kỹ thuật cũng có sự cải tiến và phát triển vượt bậc. Vua Sejong (1394 – 1450) đã sáng lập ra bảng vần âm Hangeul hàn quốc vào năm 1446. Đồng hồ nước nước, thước đo mưa, đồng hồ mặt trời cũng chính là những phát minh sáng tạo của vị vua anh minh này.
Đồng hồ nước mặt trời
Đồng hồ nước nước
Xã hội thời Joseon chỉ chú trọng vào học tập thuật nên dịch vụ thương mại và tiếp tế bị coi nhẹ, không tuân theo kịp sự đổi khác của cầm cố giới. Bên cạnh ra, Hàn Quốc tân tiến vẫn còn tác động văn hóa phân biệt ách thống trị từ thời Joseon. Cố gắng thể tạo thành 4 giai cấp:
Tầng lớp quý tộc: những người dân giàu có, sở hữu quyền chính trị của khu đất nước.Tầng lớp trung lưu: những người dân làm quá trình mang tính nghệ thuật như quan thông dịch, thầy thuốc.Tầng lớp thường xuyên dân: những người dân làm ruộng là chủ yếu và đóng thuế đến nhà nướcTầng lớp tiện thể dân: đa số nô tỳ, thiết bị tề (người giết mổ gia súc)Tổng hợp: tnmthcm.edu.vn Team
—
LIÊN HỆ NGAY
